(verslag van Christiaan Korterink
Vanmorgen (vrijdag 25 maart) om 9:30 uur hield het hof een zitting in het Passageproces waarbij Sjaak Burger als verdacht en als getuige gehoord zou worden.
Met een kleine vertraging van 10 minuten wordt de zitting geopend. Als eerste loopt Sjaak vanuit een aparte ruimte met een capuchon over zijn hoofd getrokken de rechtszaal in, waar hij de capuchon af doet.
Dat Sjaak hier zelf naar binnen loopt mag een, om het met de woorden van de voorzitter te zeggen, godswonder heten. De voorzitter begint de zitting door een ieder welkom te heten en in het bijzonder Sjaak die volgens hem ‘de binnenkant van het oog van de naald heeft gezien.’
‘Meerdere keren’, beaamt Sjaak, die iets meer dan een jaar weer in Nederland is, en een jaar geleden nog niet eens kon lopen vanwege de aanslag op zijn leven, waarbij hij door het hoofd geschoten werd.
Het hof is positief verrast dat Sjaak vandaag verklaringen af wil leggen, maar alleen in zijn hoedanigheid van getuige. Alle zaken die hem ten laste worden gelegd, en de vragen die daar over gaan, bespreekt Sjaak niet. Hij beroept zich steevast op zijn verschoningsrecht, wanneer het daar op aan komt. Als getuige zal hij wel vragen beantwoorden, maar liever had hij dat ook niet gedaan. Hij voelt zich gedwongen door de verklaringen van anderen, om toch een gedeelte van zijn kant van het verhaal te vertellen.
In het begin is het lastig om Sjaak goed te verstaan, omdat zijn spraak is aangetast door de aanslag. Af en toe moet Sjaak even op adem komen, en rochelt en kucht hij wat voor hij weer verder kan spreken. Wanneer de microfoon eenmaal op de juiste afstand staat is Sjaak goed te volgen en verklaart hij zowel over de zaak, als over zijn verblijf in Panama, waarbij er verschillende schokkende details naar voren komen.
Hoewel de voorzitter van het hof bij binnenkomst de aanwezigheid van Sjaak nog een godswonder noemt, lijkt hij niet erg onder de indruk van de verhalen die Sjaak vertelt en nog minder geïnteresseerd. Hij probeert zoveel mogelijk op de zaak die aan de orde is te focussen.
Een van de punten waar het deze ochtend uitvoerig over gaat is de manier waarop Sjaak vanuit Panama contact heeft gehad met een Nederlandse officier van justitie, Betty Wind. Via whatsapp hebben zij contact gehad en dankzij Betty Wind is Sjaak in Nederland terechtgekomen nadat hij Panama niet mocht verlaten zonder stempel van de Nederlandse Justitie.
Sjaak ligt dan al meerdere weken in het ziekenhuis in Panama, wat volgens hem absoluut geen pretje was. Sjaak verdenkt de Nederlandse overheid ervan dat zij via Interpol, informatie gelekt hebben aan de Panamese autoriteiten, waardoor hij een slechte behandeling kreeg.
Nadat hij uit zijn coma was ontwaakt werd hij getransporteerd naar een andere afdeling waar hij op een dun matrasje werd neergelegd, een luier aan kreeg, zonder deken en onder de airco. Zijn polsen waren aan het bed vastgebonden. Drie keer per dag kwamen er mensen langs die ijswater over hem heen gooiden, verder keek er niemand naar hem om. Drie weken lang kreeg hij geen voedsel. Een paar dagen langer en hij was dood geweest. De enige reden dat hij dit heeft overleefd dankt Sjaak aan zijn woede. “Ik was zo woedend, daardoor werd ik heel sterk en heb ik het overleefd.”
Die isolatie van drie weken begon nadat hij geweigerd had mee te werken aan onderzoek van twee rechercheurs die bij hem aan bed kwamen. Dat hij uiteindelijk in contact kwam met Betty Wind kwam doordat er een vrouw in het ziekenhuis was die hem wilde helpen.
Via geld dat zijn familie naar hem toe had gestuurd verkreeg hij een telefoon. Hij moest contact opnemen met iemand van Justitie maar had geen idee met wie. Hij kende niemand. Alleen de naam van Betty Wind kwam ineens in hem op, vanwege haar rol bij Lucia de B.
Via Whatsapp hebben Sjaak en zij daarna contact. Die berichten zitten in het procesverbaal, opgemaakt door Wind, maar zijn volgens Sjaak niet volledig. Volgens hem ontbreken er gedeeltes. Wat volgens het Openbaar Ministerie ondenkbaar is omdat Wind verklaard heeft de gesprekken integraal aan het dossier te voegen.
Wanneer Sjaak op eigen kosten weer terug naar Nederland vliegt staat Wind als een van de eersten aan zijn bed. Sjaak zegt dan het volgende: “Ik vond je altijd een heks om wat je deed, maar dit wat je nu gedaan hebt zal ik voor de rest van mijn leven niet vergeten. Ik dank je uit de grond van mijn hart. Maar hier blijft het bij.”
Sjaak begint aan een anekdote over een skivakantie waar hij met Jesse Remmers samen aan heeft deelgenomen. Terwijl hij er over vertelt draait hij zich om en zegt: “Dat weet je nog wel hè, Jesse?” Die het beaamt: “Natuurlijk weet ik dat nog.”
Plots valt Sjaak stil. De voorzitter vraagt of hij klaar is met zijn verhaal omdat hij zo abrupt stopt. “Ik wil zoveel vertellen, maar eigenlijk ook niet.”
Dat de moord op Cor van Hout is gepleegd in opdracht van John Mieremet door twee Joegoslaven, heeft Sjaak volgens zichzelf te stellig gezegd. Net als het feit dat hij gezegd heeft dat hij geschoten is in verband met diezelfde moord.
Hij zegt nu: “Dat weet ik niet, en dat kan ik ook niet weten.” Dat de broer van Cor, Martin er iets mee te maken heeft, wuift hij nu ook weg, ondanks het feit dat hij diezelfde broer meerdere keren in Panama gezien dacht te hebben. Dat trekt Sjaak terug. Het moet iemand zijn geweest die erg veel op Martin leek. “In elk geval ben ik veel te stellig geweest in mijn uitspraken.”
Dat hij weg wilde uit Panama kan daar mee te maken hebben gehad. Nu heeft hij er spijt van dat hij zijn hersenspinsels heeft geuit. Hersensspinsels zijn niet zeker en daarom beter om niet te uiten volgens Sjaak. Wat weet ik wel zeker over de moord op Cor van Hout? Niets.”
De verdediging van Jesse R. wil graag een paar vragen stellen aan Sjaak rondom de datum van de moord op Cees Houtman.
Sjaak: “Ik weet dat Jesse dat niet gedaan heeft. Hij lag toen al twee dagen ziek in bed. We zijn naar Disneyland geweest, toen werd Jesse ziek. Op de ochtend van 2 november heb ik Jesse gebeld of ben bij hem langs geweest, maar hij lag nog helemaal te trillen in bed, kon niet lopen en had koorts. In de loop van de dag hadden we weer contact en zei hij: ‘Ik moet eruit’, hij lag natuurlijk al twee of drie dagen in bed. Ik heb hem ’s avonds opgehaald in Vinkeveen of de Rijnstraat, en toen zijn we naar Bottles & Bites gegaan. Daarna zijn we naar een sekshuis gegaan waar Peter La Serpe ons om half 6 de volgende ochtend weer heeft opgehaald.”
Advocaat Sander Janssen vindt het vreemd dat de rechtbank hieruit geconcludeerd heeft dat Jesse dus toch betrokken was bij de moord op Cees Houtman, omdat er anders geen connectie was geweest met Sjaak als medeverdachte.
“In dat café zijn wij samen gezien, en zo zijn mensen er ook bij gekomen dat ik de schutter ben geweest. Dat zijn allemaal verhalen die de wereld in komen, die gaan een eigen leven leiden, en dan kun je er niets meer tegen doen. Ik heb dat natuurlijk helemaal niet gedaan, en Jesse ook niet. Dat durf ik te zweren.”
Vervolgens wil Nico Meijering graag nog wat vragen stellen aan Sjaak. Met name over de contacten met Betty Wind en hoe vaak hij haar in levende lijve heeft gesproken.
“Twee of drie keer, de eerste keer heel kort want toen kon ik niet praten, had ik een slang in mijn mond.” Meijering leest hierna verschillende passages voor uit de whatsapp-gesprekken.
Betty Wind: Eén ding nog, vertel aan niemand dat wij contact hebben met elkaar.
Sjaak: Ik ga het aan Nico vertellen. (In de rechtszaal vraagt Nico Meijering: “Welke Nico bedoelde je?” Sjaak: “Jou natuurlijk.”
Betty Wind: Dat is een geintje hoop ik.
Sjaak: Nee, natuurlijk niet. Hij begrijpt mij.
Betty Wind: Hij begrijpt jou wel, maar mij niet.
een uurtje later
Betty Wind: Zeg Sjaak, dacht dat het een geintje was dat je Nico dit wilde gaan vertellen, maar als hij weet dat wij contact hebben kunnen wij geen bijzondere afspraken meer maken. Dat gaat niet samen.
Meijering haalt nog een andere passage aan:
Betty Wind: Nog iets: Heb je het met Nico gedeeld? Wil niet dat hij het zo draait dat het tegen mij keert.
Voordat Meijering kan vervolgen wil de voorzitter van het hof graag wat extra context geven en leest nog meerdere berichten voor waarin onder andere het volgende naar voren komt.
BW: Ik wil graag van je horen over Cor van Hout, geheel vrijblijvend, maar geen verzinsels en leugens.
Of Sjaak hier op ingaat is niet duidelijk, wel appt hij terug dat hij zal zeggen dat Betty een topper is.
Vervolgens gaat het om een paar berichten die op 16 of 17 maart 2015 heen en weer zijn gestuurd. Dit zorgt voor enige consternatie in de rechtszaal.
SB: Advocaat komt zo.
BW: Is de advocaat geweest?
SB: Ja, Marnix. (Van der Werf, van het kantoor van Meijering)
BW: Dat is weer iemand die weet waar je ligt. Heb je het over ons gehad?
SB: Ja.
BW: Het is zo wel lastig om voor je veiligheid te zorgen. Zo kan het ook dat je passagevrienden dit te weten krijgen.
Sjaak verklaart dat hij zich niet alleen in Panama, maar ook in Nederland het gevoel heeft gehad dat hij onder druk werd gezet. In Panama werkte hij niet mee. “Drie weken later stond er ineens in de Telegraaf dat ik in het grootste geheim in Nederland was en zwaar beveiligd. Ik ben zelf naar Nederland gevlogen, heb alles zelf moeten betalen, ze hebben me het vliegtuig in moeten tillen. Ben gewoon met KLM economy class naar Nederland gevlogen. Een dag nadat dit in de krant stond zag ik ineens agenten in de hal van het ziekenhuis lopen. Vervolgens kwamen ze van het ziekenhuis naar mij toe: ik moest om 12:00 uur het ziekenhuis uit. Justitie had alle revalidatiecentra ingelicht, niemand wilde me hebben. Ik kon niet lopen, moest zes maanden wachten. Ik kon naar Scheveningen maar dan moest ik dingen vertellen. Heb ik geweigerd, dus om 12:00 uur er uit gezet. Maar goed, dat is allemaal niet interessant”, besluit Sjaak zijn verhaal, en hij verontschuldigt zich wanneer hij ziet dat de voorzitter duidelijk laat merken dat Sjaak volgens hem teveel van het onderwerp afdwaalt.
Meijering wil hier toch even op door en vraagt nog eenmaal in hoeverre Sjaak vond dat mevrouw Wind met zijn veiligheid begaan was wanneer zij het heeft over het feit dat via advocaat Van der Werf meer mensen achter zijn verblijfsgegevens zouden kunnen komen.
Voor hij zijn zin af kan maken onderbreekt de advocaat-generaal zijn verhaal: “Dit is een schandalige insinuatie, ik sta het niet toe!”
Meijering reageert: “Ik kan het niet anders lezen dan hoe het er staat.”
“Het is walgelijk, zo lees ik het ook”, reageert Sjaak zeer opgewonden.
Het burgerlijk verhoor wordt hierna afgesloten. De advocaten-generaal doen nog een verzoek om Betty Wind als getuige te horen, waar advocaat Meijering op inhaakt, maar na beraad ziet het hof hiervan af. Zij besluit dat alle stukken voor zich spreken en een ieder zijn eigen oordeel kan vellen daar over.