Op woensdagavond 16 december 2015 raakt makelaar Saskia van Kessel (39) uit Geldermalsen ernstig gewond als ze door een lid van de AE (politie aanhoudings eenheid) op haar hoofd wordt geslagen.
Er waren rellen bij het gemeentehuis, vanwege protest tegen de komst van een aszielzoekerscentrum. Saskia, oud-voorzitter van de ondernemersvereniging in Geldermalsen, was aanwezig bij het protest voor het gemeentehuis, maar had zich niet gemengd in de rellen.
Onderweg naar haar huis op het Marktplein passeerden zij en haar partner Sjors een café waar de AE op dat moment arriveerde en bezoekers aan het wegjagen was. Saskia zei tegen de AE dat ze onderweg was naar huis en deed haar rechterarm naar achteren: dáár woonde ze.
Haar advocate Esther Vroegh: “Maar er was geen enkele vorm van communicatie mogelijk met de agenten. Een AE’er gaf haar een duw waardoor ze op de grond viel, direct daarna volgde er een harde klap op het hoofd.”
Zodra ze weer bij haar positieven was liet Saskia weten het er niet bij te laten zitten, maar pogingen om de betreffende agent, G., te laten vervolgen, liepen op niets uit. Op 1 juli 2016 maakte de officier van justitie bekend dat de agent vrijuit gaat.
Saskia en haar advocaat nemen daar geen genoegen mee. Ze zijn nu bezig met een zogenaamde artikel-12-procedure. In dat kader is door Selma Eikelenboom van het bureau Independent Forensic Services een rapport opgemaakt, waarin verklaringen van betrokkenen en een filmpje van de gebeurtenissen nauwkeurig zijn bestudeerd.
Dat de politie er alles aan heeft gedaan een ander beeld te schetsen van de gang van zaken, blijkt onder meer uit het monddood proberen te maken van een getuige. Een vrouw die het allemaal vanuit haar woonkamerraam heeft zien gebeuren. Zij heeft op vrijdag 18 december 2015 al een verklaring afgelegd, voordat ze iets had gezien van videobeelden en foto’s. Toen ze die wel onder ogen kreeg, zag ze dat het zich direct onder haar woonkamerraam had afgespeeld. Vanuit dat raam had ze goed zicht op de locatie.
Op woensdag 8 juni 2016 werd ze gebeld door een politieman. “Dit leek op een verhoor. Hij lie duidelijk en dwingend blijken dat hij zijn twijfels had over mijn verklaring, aangezien mijn voordeur aan de Rijksstraatweg zat en niet aan het Marktplein. Ik heb aangegeven dat dat klopt, maar dat mijn woonkamerraam uitzicht heeft op het Marktplein, zoals zijn collega’s ook ter plaatse in december hebben waargenomen. Ik heb alsnog specifiek uitleg gegeven, maar het gesprek, de toon en de vraagstelling kwamen op mij over alsof hij mij niet geloofde.”
Ook opvallend: een buurtbewoner die het allemaal filmde en dat filmpje later ter beschikking stelde, gaf als commentaar bij wat hij zag:
“Zo… goed gedaan meier…. slaat gewoon een meisje neer, joh, mietje…, heb je goed gedaan jongen, meisjes slaan….en toen was het leeg….meiers in burger slaan gewoon effe mensen neer, zo doe je dat….lekker dan, goed gedaan jongen, meisjes slaan….echt fantastisch.”
Toen deze getuige door de politie werd gehoord, was er van dit commentaar in het proces-verbaal geheel niets terug te vinden. Waarom niet? Wilden de verbalisanten dit liever niet opnemen?
Voor het rapport kreeg het IFS de beschikking over een brief van officier van justitie mr. A. Nettenbreijers van 1 juli 2016, over videobeelden van de mobiele telefoon, een bodycam-opname en camera-opnames gemaakt door de politie. Verder over getuigenverklaringen, het medische dossier van Saskia en het rapport van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) over haar letsel.
Het videofilmpje is hier te zien.
Op het filmpje, gemaakt door een buurtbewoner met zijn mobiele telefoon, is te zien hoe Saskia door een agent wordt geduwd en achterover valt, waarna er door anderen, vermoedelijk eveneens agenten van de AE, slaande bewegingen met de wapenstok in haar richting zijn gemaakt.
Saskia gaf aan dat ze was geduwd, gevallen en herhaaldelijk geslagen. Kort daarna kreeg ze hoofdpijn, werd ze misselijk, moest ze braken en zag ze wazig. Ze werd per ambulance afgevoerd, er werd een CT-scan gemaakt en ze bleek een bloeding onder het zachte hersenvlies te hebben.
Saskia deed aangifte wegens poging doodslag, zware mishandeling, dan wel openlijke geweldpleging en heeft het Openbaar Ministerie verzocht een onderzoek door de rijksrecherche te laten uitvoeren, samen met een andere officier van justitie, en om politieman G. als verdachte te laten aanmerken.
Per brief van 1 juli 2016 deelde officier van justitie Nettenbreijers mee op geen van de verzoeken in te gaan.
In het rapport analyseert Selma Eikelenboom de beelden van het videofilmpje nauwgezet. Ze komt tot nogal andere conclusies dan de officier van justitie. Volgens de officier zijn de beelden op de video “relatief rustig” en worden er geen charges uitgevoerd. Ook wordt er niet gerend door politieambtenaren of burgers en op de door de politie zelf gemaakte beelden in en rond het café is geen spoor van oproer te bekennen.
Maar: op het filmpje is duidelijk te horen dat een politieman dreigend roept: “Allemaal oprotten nu!” Er lopen mensen meteen weg, maar tien seconden later is te zien dat er mensen hard worden geduwd en over fietsen heen worden gegooid. Volgens de officier is dat “gepaste drang.”
Sjors is de partner van Saskia. Volgens de officier is op het filmpje te zien dat hij op de grond valt. Dat klopt niet. Hij krijgt wel een duw, maar hij valt niet. Waarom wil de officier dit kennelijk graag zien?
Het is wat je wil zien: volgens de officier kwam Saskia “met versnelde pas” op de verbalisant aflopen en maakte zij een zijdelingse beweging met haar rechterarm, die zij naar achter en weer naar voren bewoog. “Daarna krijgt zij een duw van de heer G.”, zo stelt de officier. De heer G. is de betrokken agent.
Als je het zo leest, kun je het zien als dat Saskia door de agent als een bedreiging wordt gezien en dat hij dus het recht heeft haar hard aan te pakken.
Op de video is te zien dat Saskia tweeëneenhalf stapje neemt en dan stilstaat voor de agent, terwijl ze met haar arm naar haar huis wijst en zegt: “Ik woon dáár.”
Advocate Esther Vroegh: “Vervolgens kreeg ze meteen een duw van die agent. Ze vloog door de lucht, recht naar achteren, met haar handen omhoog en belandde op haar rug. Dat was geen “gepaste drang”. Dat blijkt ook wel uit wat de maker van het filmpje roept: ‘Hij slaat gewoon een meisje neer, joh, mietje, heb je goed gedaan jongen, meisjes slaan.’ Je kunt op z’n minst de conclusie trekken dat die agent blijkbaar niet in staat is onderscheid te maken tussen een relschopper en een vrouw die probeert uit te leggen dat zij en haar vriend thuis proberen te komen. De officier van justitie heeft dit element helemaal weggelaten, terwijl dit cruciale informatie is: Saskia had een goede reden om daar te zijn.”
.
Volgens de officier is te zien dat de agent zijn wapenstok omhoog brengt, maar niet slaat: hij doet de wapenstok weer omlaag en maakt een stap in de richting van Saskia, die hij, samen met een ander persoon, weer op de been helpt en die daarna naar haar voordeur loopt.
Esther Vroegh: “Wat er werkelijk gebeurde is dit. Nadat Saskia op de grond was gevallen, maakte de agent zich op voor het toedienen van een krachtige slag. Hij zette zich schrap, deed zijn stok omhoog en nam met geheven stok een stap voorwaarts, en trok zich toen terug. Dat is heel duidelijk te zien. Volgens de officier lagen Saskia en haar partner Sjors op de grond en vond er toen “een slaande beweging plaats” maar niet in de richting van Saskia, maar in die van Sjors. Maar Sjors lag helemaal niet op de grond. In het rapport concludeert Selma Eikelenboom dat er een andere persoon bij betrokken moet zijn geweest, vermoedelijk een andere agent, die razendsnel vooruit was gesprongen en die twee klappen uitdeelde aan Saskia. Bij de eerste klap boog hij zich voorover en kon je een deel van de wapenstok tussen de verkeersborden zien. Na de tweede klap liep hij direct door.”
De officier heeft het in zijn beschrijving niet over een wapenstok, alleen over een slaande beweging. Esther Vroegh: “De officier vergist zich. Op de beelden is duidelijk te zien dat er niemand anders op de grond ligt. Sjors droeg kleding die opvallend wit oplichtte, als hij daar gelegen had was dat duidelijk te zien geweest.”
Ook de verklaring van agent G. klopt niet met de beelden. Volgens hem was Saskia met versnelde pas aan komen lopen en bleef ze doorlopen terwijl hij riep: “Politie! Afstand houden!”. Hij zag haar daarna nog steeds doorlopen en wijzen naar “de man met het witte shirt.” Hij concludeerde vervolgens dat zij de confrontatie met hem wilde aangaan, maar hij vertelt niet dat ze zei: “Ik woon dáár!”
Esther Vroegh: “Waarom vertelt hij dat niet? Hij geeft Saskia de schuld en verklaart het door hem gebruikte geweld door te zeggen dat het haar voorwaartse snelheid was waardoor de duw zo groot was. Hij geeft dus toe dat het geen ‘corrigerend duwtje’ was. Hij verklaart dat hij na die duw stil was blijven staan. Klopt niet. Het is duidelijk te zien dat hij aanstalten maakte om haar met de wapenstok een klap te geven. Maar waarom doet hij dat niet? Hij staat naast Saskia. Waarschijnlijk is het een collega die naast hem staat die Saskia enkele klappen geeft. Maar daarover zegt hij niks. Terwijl de officier toegeeft dat er minstens één slag is uitgedeeld. Meteen na die klap maakte die collega zich uit de voeten. Dit hele stuk ontbreekt in de verklaring van agent G., die zegt dat ‘de vrouw niet direct wilde opstaan’ en haar samen met collega De R. heeft hij geholpen om op te staan.”
Opvallend is dat agent G. wel de naam van collega De R. weet, maar dat hij niet aangeeft wie de klappen heeft uitgedeeld. Een andere agent verklaart dat zijn collega G. en hij deel uitmaakten van ‘de linie’ en één of twee meter van hem af stond en dat hij op een afstand van drie meter Saskia zag staan en zijn collega twee keer hoorde roepen: ‘Politie! Afstand houden!’ en dat zij toch stevig bleef doorlopen.
Esther Vroegh: “Dat komt natuurlijk helemaal niet overeen met de feitelijke gang van zaken. Eén keer ‘Politie! Afstand houden!’ duurt al langer dan de iets meer dan één seconde die het op het filmpje duurt voor ze die tweeënhalve passen heeft afgelegd.”
Volgens de agent was het geen duw ‘met een krachtsoverdracht’ en was het Saskia’s eigen schuld dat ze tegen zijn gestrekte arm aanliep, “maar op het filmpje is duidelijk te zien dat zij al stilstaat als hij zijn arm strekt en haar duwt.” Hij vertelt ook niet wie voor de slag verantwoordelijk was, volgens hem ging het allemaal ‘gemoedelijk’ toe.”
Uit het rapport van IFC blijkt duidelijk dat de agenten niet de waarheid spreken. “Het is opmerkelijk dat de officier aangeeft dat er een slaande beweging is gemaakt, maar dat hij vervolgens geen onderzoek uitvoert om te achterhalen waarom deze agenten dat ontkennen of er niets over melden.”
De officier van justitie voert de getuige op die het filmpje heeft gemaakt. Volgens de officier verklaart deze getuige nagenoeg volledig in overeenstemming met wat op de beelden te zien is. Opmerkelijk aan deze verklaring: die komt totaal niet overeen met zijn eerste reactie, toen hij het aan het opnemen was. Dan is te horen: “Zo… goed gedaan meier…. slaat gewoon een meisje neer, joh, mietje…, heb je goed gedaan jongen, meisjes slaan….en toen was het leeg….meiers in burger slaan gewoon effe mensen neer, zo doe je dat….lekker dan, goed gedaan jongen, meisjes slaan….echt fantastisch.”
De verontwaardiging en het sarcasme druipt eraf. Hij heeft het niet over duwen, maar over slaan.
Esther Vroegh: “De vraag is niet of hij heeft gezien dat er geslagen is, de vraag die de officier had moeten beantwoorden is waarom hij dat niet in zijn verklaring heeft gezegd.”
De officier probeert de verklaring van Saskia’s partner Sjors in diskrediet te brengen. Volgens hem komt die verklaring helemaal niet overeen met wat er op de beelden te zien is. “Onzin,” zegt Esther Vroegh, “op het filmpje is te zien dat de zaken uit de hand lopen op het moment dat Sjors, die duidelijk herkenbaar is aan zijn lichte kleding en witte plastic tasje, herkenbaar is. Sjors wordt weggeduwd en op het moment dat Saskia wordt geduwd, staan er meerdere mensen om haar heen. Terwijl Saskia valt, duikt er iemand op haar die haar één of meer klappen geeft. Dat is precies wat Sjors beschrijft. Dat de politiemensen hier niks over zeggen, doet niets af aan deze feiten.”
De officier stelt dat toen Saskia viel, agent G. de enige was die bij haar stond. Esther Vroegh: “Dat kan hij alleen zeggen als hij de beelden niet goed heeft bekeken. Je kunt duidelijk zien dat er iemand naast hen staat en uit de beelden en de verklaringen van de andere agenten blijkt er een hele groep AE-ers getuige was van wat zich daar heeft afgespeeld.”
Ook opvallend: de poging van de officier om de verklaring van NN (de ooggetuige die het vanuit haar woonkamer heeft zien gebeuren) onderuit te halen. Hij citeert uit haar verklaring: “Toen ik het raam opende, kon ik naar links kijken, daar is de deur van de woning van Saskia.” Daaruit trekt hij de conclusie dat NN stelt dat zij de voordeur van de woning van Saskia vanuit haar woonkamerraam kan zien. De officier vindt dat haar verklaring “ernstig in twijfel” moet worden getrokken, mede omdat op de video niet is te zien dat er een raam wordt geopend.
Esther Vroegh: “Hij vergeet erbij te zeggen dat de woning van die getuige niet op ieder beeld is te zien en zet haar ten onrechte in een kwaad daglicht. Op een ander filmpje is wél te zien dat iemand zich uit het raam van die woning buigt. Dat filmpje is waarschijnlijk afkomstig van de bodycam van de politie. Dan vraag je je toch af waarom de officier dat niet bij zijn beoordeling heeft betrokken.”
Uit alles blijkt dat agent G. en agent X enige tijd naast elkaar hebben gelopen. Beiden liepen ‘in de linie’.
Esther Vroegh: “Het is moeilijk voor te stellen dat G. niet zou weten wie deze collega van hem is.”
Minstens zo opmerkelijk is dat de andere agenten in de linie niks van het toedienen van de klappen hebben gezien en dat ze uit hun verklaring weglaten dat er een collega direct naast G. stond.
Esther Vroegh: “Ze weten wél zeker dat G. niet heeft geslagen. Ze hebben hem dus gezien. Dan moeten ze ook weten wie de collega was die naast hem stond. Uit de verklaring van de officier blijkt dat hij geen enkele poging heeft gedaan bij deze agenten te achterhalen wie die collega was.”
Terwijl dat op basis van het voorhanden zijnde materiaal misschien helemaal niet zo moeilijk was. Even voordat dit incident zich afspeelde, was er nog een voorval. Bij de fietsen die voor het café stonden. Op beelden is agent X duidelijk te zien en te volgen als hij op een persoon afvliegt, bij hem op de rug springt en hem met grote kracht tussen de fietsen gooit. Deze persoon, vermoedelijk een man, verzet zich niet, maar wordt zo hard tussen de fietsen gesmeten dat die omvallen, met hem ertussen. Het wordt overduidelijk met hoeveel agressie en machtsvertoon de politie het publiek benaderde.
Een vorig bericht staat hier
In Hart van Nederland is Selma Eikelenboom te zien over het onderzoek (zie hier)