Ruim een jaar en 61 zittingsdagen duurde het proces tegen Willem Holleeder. De Heinekenontvoerder wordt verdacht van betrokkenheid bij zes liquidaties, waaronder die op zijn voormalige bloedgabber Cor van Hout. Het Openbaar Ministerie eist levenslang, zijn advocaten vragen vrijspraak. Op 4 juli doet de rechtbank uitspraak.
Er verschijnen in april tenminste drie boeken over of naar aanleiding van het proces. De eerste is De Holleeders, familiedans om een criminele erfenisvan misdaadjournalist Hendrik Jan Korterink.
Tijdens het proces liepen de emoties hoog op, vooral bij de zussen Astrid en Sonja die belastende verklaringen aflegden tegen broer Willem. Maar er werd ook veel gelachen. Jordaans volkstoneel, die term valt verscheidene keren tijdens het proces tegen Willem Holleeder, dat in januari 2018 begon en in april 2019 eindigde. Gelachen werd er vooral om de droge humor van de voorzitter van de rechtbank, mr. Frank Wieland, en om de kwinkslagen van Holleeder. In het nu verschenen boek De Holleeders staan ze allemaal genoteerd. Een samenvatting.
Sigaar
Rechter, over mede-ontvoerder Frans Meijer: “Er was reden om aan zijn verstandelijke vermogens te twijfelen? Was hij niet de man die zei: ‘Ik heb het losgeld verbrand op het strand.’ Gelooft u dat?” Holleeder: “Natuurlijk niet.” Rechter: “Dan moet je inderdaad wel hartstikke gek zijn (Holleeder lacht uitbundig). Ik dacht: misschien één briefje om een sigaar aan te steken.”
Seksclub
Het volgende fragment gaat over de toenmalige echtgenoot van Astrid, Jaap Witzenhausen, die een baantje had gekregen in Satyricon, de seksclub van Cor en Willem. Rechter: “In zijn verklaring zegt Witzenhausen: ‘Ik ging die seksclub doen, maar zoveel werd daar niet verdiend.’ Daar moet u om lachen.” Holleeder: “Ja. Omdat het een hele goede seksclub was, waar heel goed werd verdiend. Ik begrijp wel dat hij het zegt, omdat het om zwart geld ging. Hij werkte daar elke dag. We kregen een gedeelte zwart van hem en hij moest pacht betalen.”
Draak
Astrid had een relatie met Rob Meerman, een oud-politieman. De rechter haalt een verklaring van Holleeder aan: ‘Wij werden er dagelijks op aangesproken door alle boeven die bij Cor over de vloer kwamen.’ (gelach). U moet erom lachen.” Holleeder: “Ja, iedereen zei: hoe is het met je zwager? Iedereen stak er de draak mee.”
Piepers
Rechter Benedicte Mildner, over de telefoons en semafoons die Holleeder in gebruik had: “Aan wat voor aantallen moet ik denken?” Holleeder: “Vijf piepers en vijf telefoons.” Rechter Wieland: “En vijf vriendinnen.”(uitbundig gelach) Holleeder: “Als ik verwachtte dat iemand zou piepen, dan nam ik die pieper mee. Ze kennen me wel de hele dag piepen.”
Kraag
Rechter Wieland, over de communicatie met de zussen en de bijbehorende gebaren: “Dan denk ik: wat zegt dat nou? Als ik zó doe, doe ik dan iets aan mijn kraag of suggereer ik dat een ander zijn hals moet worden afgesneden?” Holleeder: “Als je zó doet, kan het ook zijn dat je geen drank meer hoeft.”
Binnen
Rechter: “U zegt: ‘In het algemeen was ik gewend nooit binnen over zaken te spreken. Ook niet over legale dingen.’ Dan heb je niet veel te bespreken binnen, denk ik dan.” Rechter: “Het gaat ook over een nieuw horloge, daar zit condens in, dan zegt u: ‘Het zal toch niet zijn dat ze er wat in hebben gedaan.’ Dat klinkt achterdochtig.” Holleeder: “Er zat ineens vocht in.” Rechter: “Wat dacht u dat erin zou zitten? Een camera?” Holleeder: (lacht)“Een camera! Nee, dat niet.” Rechter: “GPS, iets met afluisteren?” Holleeder: “Zoiets.”
Alibi
Officier van justitie Sabine Tammes, over het weekend in mei 2004, voor de dood van vastgoedman Willem Endstra, waar Holleeder zichzelf een alibi zou hebben bezorgd door naar Parijs te gaan. “Mevrouw Den Hartog verklaart dat u heeft gezegd dat u met haar naar Parijs wilde.” Holleeder: “Ja. En dat ze niet wou.”(lacht) Tammes: “Ja, omdat ze twee kinderen heeft, daar moest ze voor zorgen.” Holleeder: “Als ik het woord Parijs noem, zit ze al in de auto hoor, maakt u zich daar niet druk om, dat is echt onzin.” Tammes, citeert: “Luister: de volgende keer als ik tegen jou zeg: je moet mee, dan moet je je bek houden, want je ziet het. Ik heb het toch gezegd? Direct had er niemand meegegaan en had ik daar gezeten en wie zegt dan dat ik daar ben?” Holleeder: (grinnikt) “Dat meent u niet, die vraag (blijft lachen).
Rooie kaart
Tammes houdt een fragment voor waarin Holleeder Sonja “de laatste officiële waarschuwing” geeft: een rooie kaart! Holleeder: (lacht) Ik mag toch wel wat zeggen! (blijft lachen) Ik ben gewoon boos. Dan zeg ik dat: rooie kaart! Ik zit in de gevangenis, dan ben ik pissig, ik hoef toch niet altijd in uw taal te praten?” Tammes: “Nee, helemaal niet. Ik ga u nog een gesprek voorhouden, dat is wat ik zeg.” Holleeder: “Kinderachtig.”(gelach). Rechter: “Als het OM u beschuldigt van dwingelandij, dan kunt u daar op reageren. Misschien zegt u: ‘Zo ga ik met vrouwen om.’” Holleeder: “Er komt meer bij een relatie kijken als je vastzit, dat weet iedereen (gelach). Ik vind het nogal wat hoor.”
Netjes
Tammes houdt een gesprek voor waarin Holleeder iemand schreeuwend aan het uitschelden is: “Kánkerhond, je moet mij zéker bellen! Kankerhond! Travestiet! Je moet mij niet beledigen! Ik kom je morgen opzoeken. Je hebt mijn vriendinnetje tegen mij opgestookt. Zorg dat je morgen thuis bent, ik kom bij je langs. Als je niet thuis bent! Kankerhond!” Tammes: “Kunt u iets over dit gesprek zeggen?”
Holleeder: “Hij had tegen mensen gezegd dat hij mij iets aan zou doen, ik heb hem even netjes gebeld (gelach). Ik heb hem met geen vinger aangeraakt, gewoon uitgepraat. Ik zeg tegen iedereen kankerlijer.” Tammes: “Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat meneer hier angstig is.” Holleeder: “Ik ben gewoon boos, ik zeg wat ik wil. Als ik nou al niet meer mag schreeuwen! Het lijkt wel of ik hier zit omdat ik te veel geschreeuwd heb.”
Schorum
Tammes houdt Astrid een uitspraak voor uit een door Astrid stiekem opgenomen gesprek. “U loopt buiten bij een kerkje, dan zegt u tegen uw broer: ‘Maar die strijd is al helemaal gevoerd, een rechter doet ook maar waar hij zin in heeft, die leest niet eens het hele dossier.’ Dan zegt verdachte: ‘Die rechters, dat is tegenwoordig ook schorum, die zijn smerig.’”
Astrid: “Dat is hoe we beiden tegen de rechterlijke macht aankijken.”
Tammes: “Daar spreekt wel een bepaalde visie uit.”
Rechter Wieland: “Ik denk dat het over officieren gaat. (uitbundig gelach). Legt u eens uit, mevrouw?”
Schreeuwen
Als Holleeder geen antwoord wil geven op een vraag, reageren de officieren van justitie geagiteerd. Stempher, op hoge toon, in de lucht priemend met zijn pen: “Het is toch een volstrekt normale vraag hoe uw cliënt aan zijn wetenschap komt!” Tammes, ook op hoge toon: “U moet toch kunnen uitleggen hoe u dingen weet, zodat wij het kunnen plaatsen?” Holleeder: “Ik zeg wat ik wil. U hoeft niet zo te schreeuwen.” Tammes: “Ik schreeuw niet. Anders zou het lijken alsof ik uit Amsterdam kom.” Holleeder: “U schreeuwt wél. U lijkt op mijn zusters!” (uitbundig gelach op de tribune)
HUILEN MET DE HOLLEEDERS
De Holleeders zijn emotionele mensen: lachen, huilen, schreeuwen. Holleeder: “Astrid zegt dat ik een psychopaat ben, maar ik schreeuw. Astrid schreeuwt ook, ze heeft bij het OM de deur er bijna uitgetrapt omdat iets haar niet zinde. Ik heb Sonja nooit met één vinger aangeraakt. Ik heb wel geschreeuwd, maar ik heb haar niks aangedaan, tot de dag van vandaag hou ik nog van haar.” Hij is een tijd stil, neemt een slokje water. Rechter Wieland: “Dat maakt u emotioneel.”
Kindje
Advocaat Sander Janssen: “U heeft nog een kind. Buiten de twee die we besproken hebben. Ook daarover is geschreven in dat boek.” Sonja: “Mag ik wat zeggen? Hij is daarmee begonnen in een boek, om Cor slecht neer te zetten. Wat ik er niet uit mocht halen. Hij is daarmee begonnen. Niemand wist het van mijn kindje, maar hij moest het in een boek zetten (huilt), die vieze hond, ik mocht het er niet uit laten halen.” Dit gaat over het dochtertje van Cor en Sonja met het syndroom van Down, een gevoelig onderwerp.
Vieze hond
Er wordt een fragment aangehaald van een stiekem door Astrid opgenomen gesprek. Dit gaat erover dat Holleeder drie jaar extra heeft moeten zitten door de aangifte wegens bedreiging door Peter de Vries: dat kostte hem de vervroegde invrijheidstelling. Hij geeft De Vries daarvan de schuld. Astrid: “Dan komt dat jongetje weer. Na zeven jaar blij dat zijn vader er weer uit is. Moeten zijn kinderen… Heel verdrietig.”(lijkt te huilen) Als ik met hem ga praten en uitleg: het is heel zielig voor die jongen.” (dit gaat over de zoon van Holleeder). Holleeder: “Ik ben gewoon boos geweest en niet meer dan dat. Nu zit ik met de gebakken peren omdat hij die actie ondernomen heeft.” Officier van justitie Tammes vraagt: “Wat vindt u van dit gesprek?” Holleeder: “Dit is nou het voorbeeld wat hier speelt, ik word er emotioneel van. (met gebroken stem) Door m’n eigen zuster met Peter de Vries er gewoon ingeluisd, vieze hond.”
Boefie
Als de rechter vraagt of Astrid Thomas van der Bijl (een van de moorden waarvan Holleeder wordt verdacht) kende, zegt ze: “Ja. Goed (huilt). Thomas was gewoon niet nodig. Dat was gewoon een jongen die altijd alles voor iedereen deed, ook voor Wim, hij liep ook achter Wim aan. Het was wel een boefie, maar niet slecht. Thomas deed ook dingen in strijd met de wet, maar niet dat je beschikt over andermans leven. Ik vond het wel heel heftig.” Rechter: “U heeft het over uw broer en zus: een band als een tang.” Astrid: “Ja natuurlijk (huilt). Ik hoor hem toch, ik zit hem dit hier aan te doen, ik vind het vreselijk, het vooruitzicht dat hij vast moet zitten. Het is heel zielig voor hem, dat hij dit moet doormaken, verraden door je eigen familie, dat is niet niks en dan ook nog eens zo heftig. Opgenomen door je eigen zusje. Dit is het ultieme verraad.
Paniek
Astrid over de moord op Cor: “Ik heb een mantra in mijn hoofd. Inschot in de hals. Door de schedel. Drie in de hartstreek. Gewoon lek, weetjewel, dat is voor mij de bloody limit, het is focking je beste vriend geweest. (huilt) Als ik het sectierapport lees, dan is hij kansloos geweest. Niet dat Cor zo fantastisch is geweest, hij had ook bij de overvallen doodgeschoten kunnen zijn, het is allemaal zijn eigen schuld.”
Tammes: “Een gesprek van 16 september 2014: U was bang dat er iemand gaat praten. Ik herinner me dat u heel erg emotioneel werd toen u dat inleverde. Waarom ging u dat zo aan het hart?”
Astrid: (lang stil). “Je leest de paniek natuurlijk, de onzekerheid bij hem, wat hem eventueel te wachten staat (huilend). In mijn beleving is het heel duidelijk een gesprek over de angst voor wat er te wachten staat. Het gaat ook over verraad.”
Krankzinnigheid
Astrid, over de mislukte aanslag op Ronald van Essen, die blijvend gehandicapt raakte en financieel aan de grond zit: “Die kon niks meer. Die mensen…” (stil) Rechter: “Het emotioneert u.” Astrid: “Die vrouw jatte vlees bij Albert Heijn omdat ze niet meer te eten hadden.”
Rechter Margo Somsen zegt dat ze ‘een lijfelijke reactie’ zag toen er een bandje werd gedraaid waarop te horen is dat Sonja wordt bedreigd. Astrid (huilend): “Het brengt mij terug, mevrouw. Ik praat hier over het doodschieten van mijn zusje. De krankzinnigheid. Probeert u zich er een voorstelling van te maken dat dit over úw zwager gaat, of over uw zusje. Moet ik kiezen voor Cor zijn leven en hem dood laten maken? Dat kan toch ook niet? Hij is meer mijn vader dan mijn broer, hoe moet ik dat doen? (huilt). Kiezen voor Cor en hem laten afschieten? Moreel koos ik voor Cor, maar ik kan Wim toch niet opofferen voor het leven van Cor? Ik ben ook bang: elke keer als ik hem voor schut zet, dat het erger wordt. (Holleeder mompelt wat). Ik heb niet meer de zin en moed om alles te volgen (huilt). Het gaat ook over mij.” Rechter: “Ik kan me voorstellen dat u moe wordt.” Astrid: “Ik stort gewoon in, ik ben er klaar mee, met de hele tijd maar slechte dingen zeggen.”
Stekker
Advocaat Sander Janssen haalt een verhoor aan van Nicky, een vriendin van Holleeder. “In de periode dat het slecht met hem ging, met zijn hart en dat hij in het ziekenhuis lag, daarover zegt ze: “Er was elke keer contact met Sonja; huilen, huilen.”
Sonja: “Dat ken je zo zien, dat ken je zo beoordelen. Ze is niet de enige die dat zo ervaren heeft, er zijn er nog honderd achter haar.”
Janssen: “Ik probeer een beeld te krijgen.”
Sonja: “Dan moet je teruggaan naar de eerste aanslag. Hij heeft ons hele leven een hel gemaakt. Heb je een beetje een idee van het beeld wat ik moest doen?”
Janssen: “Ik heb nu het beeld van het moment dat Willem in het ziekenhuis ligt, u bent ziek van ellende, huilen. Bent u dan echt aan het huilen of doet u alsof. Of denkt ze dat u huilt?”
Sonja: “Uiteindelijk vond ik het wel erg, absoluut, maar ik heb ook wel gedacht of we de stekker eruit konden trekken, tegelijkertijd.”
Dat ze ‘tranen met tuiten’ had gehuild, zoals Nicky Visser verklaarde, ontkent ze. “Volgens mij liegt ze alle kanten op. Als ik huil, hoor je me niet eens. Ze kan zoveel zeggen.”
DE HOLLEEDERS
Astrid Holleeder deed er de afgelopen jaren alles aan om broer Wim neer te zetten als een monster, een psychopaat, die zijn zussen bedreigde en zijn zwager Cor liet vermoorden. Misdaadjournalist Hendrik Jan Korterink volgde het Holleederproces ‘van binnenuit’. Zijn biografie van Willems ‘bloedgabber’ Cor van Hout kwam tijdens het proces uitgebreid aan de orde. In het boek De Holleeders, familiedans om een criminele erfenis, komen alle betrokkenen aan het woord. In het boek is de handgeschreven verklaring van Holleeder opgenomen, waarin hij uit de doeken doet hoe zijn criminele leven is verlopen vanaf de ontvoering van Freddy Heineken en Ab Doderer in 1983, tot zijn aanhouding in 2014. Justitie verdenkt hem van betrokkenheid bij de liquidaties van Cor van Hout (24 januari 2003, Amstelveen), Willem Endstra (17 mei 2004, Amsterdam), John Mieremet (2 november 2005, Thailand), Cees Houtman (2 november 2005, Amsterdam) en Thomas van der Bijl (20 april 2006, Amsterdam). Voor de dood van Robert ter Haak, die naast Cor van Hout stond toen deze werd doodgeschoten, wordt hem doodslag ten laste gelegd. Het Openbaar Ministerie eiste levenslang, de advocaten vragen vrijspraak. Op 4 juli is de uitspraak. Bij vrijspraak komt Holleeder direct vrij.
Waardeer dit artikel!
De berichten en reportages op deze site zijn gratis. Iedereen vindt dat vanzelfsprekend en misschien is het dat ook wel. Anders dan wellicht wordt gedacht is het bijhouden van deze site amper rendabel. Het wordt dan ook erg op prijs gesteld als er af en toe als waardering een bijdrage wordt gegeven.