Vrijdag 5 februari 2016 had de dag moeten zijn dat ‘de kop van de slang’ zou worden verbrijzeld. Daniel Kinahan (38), troonopvolger van ‘misschien wel het grootste drugskartel van Europa’: het van oorsprong Ierse Costa Kartel.
Tijdens de presentatie op de dag voor een boksgala in Dublin slaat een moordcommando toe. Drie nepagenten met kalasjnikovs geven dekking aan twee schutters, van wie er één verkleed is als vrouw. Zij is het die een van de ‘targets’ van dichtbij een paar kogels door het hoofd jaagt. Het echte doelwit is op het moment suprême net even niet in zicht: dat weet samen met een beveiliger door een raam te ontsnappen.
De Kinahan’s hebben van oudsher nauwe banden met Nederlandse criminelen. Een week na de aanslag was ik op de bakermat van het Costa Kartel, in het Spaanse Malaga. De aanslag in Dublin blijkt er één in een reeks die begon met een mislukte aanslag op Daniel Kinahan in 2014, waarvan toen niemand begreep wat er aan de hand was. Het kwartje begon te rollen toen bleek dat bij die aanslag een auto was gebruikt die aan Mink Kok werd toegeschreven.
‘Daddy! Help me!” En even later: “Daddy! What’s going on?”
Dat zal het Ierse jongetje niet vergeten, de dag dat hij met zijn vader naar de ‘weigh-in’ (de weging) ging van bokser Jamie Kavanagh. In plaats van een handtekening te krijgen van zijn idool, klinken er pistoolschoten, is er blinde paniek, proberen een paar honderd mensen een veilig heenkomen te vinden. Kogels vliegen rond, bloed spat tegen de bar in de lounge van het sjieke Residence Hotel. Bokser Jamie, slechts gekleed in een blauwe boksbroek, was in een reflex weggedoken. Hij bleef ongedeerd.
David Byrne (32), gezien als een van de topmannen van het Costa Kartel, heeft minder geluk. Hij wordt van dichtbij geraakt door kogels uit het pistool van een als vrouw verklede man. Getuigen zeggen later dat ze dachten dat ze een travestiet hadden gezien. De blonde pruik, de make-up en de jurk konden niet verhelen dat hier sprake was van een manspersoon. Direct na het eerste schot werd dat wel duidelijk. De ‘vrouw’ schreeuwde tegen een handlanger: ‘He’s not fucking here, I can’t find him!’ Die schreeuwde terug: ‘Let’s get the fuck out of here!’
Degene die ze niet konden vinden, is Daniel Kinahan. Hij was er wel, maar blijkbaar was er iets misgegaan in de coördinatie en was degene die Daniel had moeten raken hem op dat moment net even uit het zicht verloren.
De paniek is immens. Nadat het in totaal zes man sterke moordcommando de benen heeft genomen, duurt het nog twintig minuten voordat de politie ter plekke is. Drie dagen later zijn ze er veel eerder bij. Als Eddie Hutch wordt geliquideerd, ook in Dublin. Zonder twijfel een wraakactie voor de aanslag in het Residence Hotel.
Beide aanslagen hebben te maken met een vete tussen twee Ierse criminele families uit Dublin. Aan de ene kant de familie Hutch, met als peetvader Gerrie, bijgenaamd De Monnik. Aan de andere kant de familie Kinahan, met als opperhoofd Christy Kinahan (59), bijgenaamd ‘Dapper Don’. Waarbij ‘Dapper’ staat voor iets als ‘net, parmantig’.
Keurige heren, eigenlijk.
Die elkaar tientallen jaren lang geen strobreed in de weg legden. De familie Hutch bleef gesetteld in Dublin, de familie Kinahan had zich gevestigd aan de Costa del Sol, in de directe omgeving van Marbella.
Dat er iets broeide, bleek in 2014, toen er een uiterst merkwaardige aanslag werd gepleegd op bokstrainer en tv-commentator Jamie Moore, bij de woning van Daniel Kinahan.
Inmiddels is – zo valt op te tekenen in kringen rond de Kinahans – de familie ervan overtuigd dat die aanslag was bedoeld voor Daniel Kinihan en is gepleegd door dezelfde persoon die verkleed als blonde vrouw in het Residence Hotel de trekker overhaalde. Als dat inderdaad zo is, herhaalt de geschiedenis zich op een wel heel bizarre manier. In 2014 werd alleen de onschuldige Jamie Moore geraakt, in 2016 werd het echte doelwit ook niet getroffen.
Eigenlijk is het een familiekroniek, in de traditie van Woeste Hoogten. Met aan het hoofd kleurrijke stamvaders.
Gerrie Hutch wordt in verband gebracht met de twee grootste bankroven uit de Ierse geschiedenis, in 1987 en 1995, met een buit van ettelijke miljoenen, maar hij is daar nooit voor veroordeeld. Op tal van andere ‘verdenkingen’ reageert hij als door een wesp gestoken: hij is de braafheid zelve. Vandaar dat onderzoeksjournaliste Veronica Guerin van The Sunday Independent hem de bijnaam ‘The Monk’ (de Monnik) geeft.
Diezelfde Veronica Guerin blijkt een nagel aan zijn doodskist, en aan die van alle Ierse criminelen. In januari 1995, een dag nadat ze een artikel over The Monk heeft gepubliceerd, staat er een man bij haar aan de deur die een revolver op haar hoofd richt. Ze kan wegduiken, maar wordt in haar been geraakt.
In september 1995 wordt ze ernstig bedreigd door een beruchte crimineel, John Gilligan. Als ze op 26 juni 1996 in Dublin onderweg naar huis is van een rechtszaak wordt ze geliquideerd. Dat leidt tot de oprichting van het CAB: Criminal Assets Bureau. Een speciale eenheid met vergaande bevoegdheden om beslag te leggen op crimineel verkregen goederen en vermogens.
Alle Ierse criminelen zijn woedend op Gilligan, die ze verdenken van de moord op de journaliste en de gevolgen daarvan. Het leidt tot een criminele exodus: Ierse criminelen zoeken hun toevlucht in Amsterdam, Spanje en Marokko. De familie Hutch blijft wel in Dublin. Het CAB wordt gezien als een soort monument voor Veronica Guerin. Eén aspect blijft een goedbewaard geheim: dat Veronica Guerin een liefdesrelatie had met John Gilligan.
Als we de Ierse kranten mogen geloven vergaarde Gerrie Hutch als bankrover een vermogen van zo’n 40 miljoen euro.
Hij trof al eens een schikking met het CAB voor 1 miljoen. Zelf zegt hij dat hij zijn geld verdient met onroerend goed en met legale bedrijven. Het ontbreekt hem niet aan gevoel voor humor: een van zijn ondernemingen verhuurt luxe limousines. Het bedrijf heet CAB: Carry Any Body. Met dezelfde initialen als het gevreesde beslagleggingsbureau.
Christy Kinahan staat aan het hoofd van misschien wel het grootste Europese drugs- en wapenkartel.
Politiediensten berekenden dat hij in vijftien jaar tijd alleen al aan drugshandel vanuit Amerika rond een miljard euro moet hebben verdiend. Vergeleken met hem was onze Klaas Bruinsma met zijn garde slechts een bende armzalige kippendieven. Wat ze wel gemeen hebben: afkomstig uit een goede familie, intelligent, beschaafd. Een ander lid van de Kinahans uit Dublin is een alom gerespecteerd vakbonsman.
Christy begon eind jaren zeventig als inbreker, autodief en heler. Hij zat verschillende keren gevangen: in België, Frankrijk, Nederland en in Ierland in de extra beveiligde gevangenis in Portlaoise. In plaats van wasknijpers te maken gebruikte hij de tijd om te studeren. Zodoende spreekt hij drie vreemde talen: Frans, Spaans en Nederlands. In Frankrijk haalde hij bovendien een universitaire graad in de sociologie.
In 1986 werd hij in Dublin gepakt voor een partij heroïne, wat hem een celstraf van zes jaar opleverde.
Hij vertelde de rechtbank dat hij heroïneverslaafd was en van plan was zijn leven te beteren. Uit deze periode dateren zijn goede contacten met de mannen met wie hij later samenwerkt. Zijn laatste straf dateert uit 2001. Over zijn privéleven is niet veel meer te melden dan dat hij gescheiden is en vader van drie kinderen, van wie Daniel de oudste is. Hij is wars van publiciteit en blijft het liefst helemaal onder de radar. Hij huist in een totaal onbenaderbare villa in de heuvels bij Marbella, waarvan de waarde wordt geschat op zo’n zes miljoen euro. Wie hier niets te zoeken heeft, druipt al snel af. Overal hangen peperdure camera’s, indringers worden ten strengste geweerd.
In mei 2010 is er een enorme operatie tegen het Kinahan Kartel, onder de naam Shovel. Na twee jaar voorbereiding valt de politie op tal van locaties in verschillende landen binnen.
Overal worden ’s morgens vroeg deuren ingetrapt en slapende gangsters uit hun woningen gesleurd. Zo ook Dapper Don en zijn zonen. Aangehouden op verdenking van cocaïne- en wapenhandel en witwassen. In totaal worden 32 personen opgepakt. Eén naam om te onthouden: John ‘De Kolonel’ Cunningham, die geldt als de rechterhand van Kinihan senior.
Cunningham ontvoerde in 1986 bankiersvrouw Jennifer Guinness, familie van de bekende bierfamilie. Hij werd veroordeeld tot zeventien jaar celstraf. In 1996, met nog één jaar te gaan, ontsnapte hij uit de Ierse gevangenis en vestigde hij zich onder een valse naam in Weteringbrug, bij Roelofarendsveen, in een luxueus pand met verwarmd binnenzwembad. Naar verluidt raakte hij goed bevriend met de echtgenote van Heinekenontvoerder Jan Boellaard.
De zo groot opgezette actie Shovel eindigt wat sjofel: geen van de Kinahans en hun aanhang wordt veroordeeld. Saillant detail: waar Cunningham een telg uit een bierfamilie ontvoerde, heeft Kinahan senior een paar trekjes gemeen met onze biermagnaat-ontvoerder Cor van Hout: gek op gokken en paardenraces en torenhoge riskante inzetten. Waarbij Kinahan dan ook nog wordt verdacht van ‘fixing’ bij paardenrennen.
Bij die grote actie in 2010 werd in Dublin maar één man aangehouden: Gary Hutch. En dan komen we bij de basis van de huidige vete.
In februari 2014 houdt de politie in het Engelse Cheshire een Volkswagenbusje aan met hasj en cocaïne, verstopt tussen pakketten diepvriesvoedsel. Het vermoeden is dat de kostbare lading van de Kinahans was en dat dit gestolen is door iemand. Maar wie? Na verloop van tijd beginnen de Kinahans te vermoeden dat Gary Hutch hier iets mee te maken moet hebben.
Dat is haast niet te geloven. Gary is een neef van Gerrie ‘De Monnik’ Hutch, maar hij is zelden in Ierland. Hij pendelt tussen Amsterdam en Marbella. Hij is zeer goed bevriend met de paar jaar oudere Daniel Kinahan en volledig opgenomen in het Costa Kartel.
De twee trekken veel met elkaar op. Beiden wonen in extreem beveiligde luxe panden. Gary in een penthouse van een half miljoen euro dichtbij Puerto Banus, 24 uur per dag bewaking en een zwembad omringd door stokoude bomen. In Marbella is hij vaak in het gezelschap van Daniel. Ze verblijven soms weken onder één dak, in een van hun appartementen.
Begin 2014 is er nog niets bekend van frictie tussen de families Hutch en Kinahan, maar achter de schermen broeit het.
Patrick, een broer van Gary, lijkt zich ook erg aangetrokken tot het leven aan de Spaanse Costa, onder de machtige vleugels van de Kinahans. Zulks tot groot ongenoegen van zijn familie. De almacht van de Kinahans is tal van andere Britse groeperingen al langer een doorn in het oog. Kinahan senior is zich de laatste jaren minder met de lopende zaken gaan bemoeien, zoon Daniel is de wat meedogenlozer troonopvolger.
Is dit het moment om af te rekenen met de Kinahan-clan? Ierse kranten, die zich baseren op vertrouwelijke bronnen bij de politie, schrijven dat de familie Hutch samen met een Schotse criminele groepering een greep naar de macht wil doen aan de Costa.
Daar is één sta-in-de-weg: Gary Hutch, volledig geïntegreerd in de Kinahan-familie. Hij staat voor een duivels dilemma: loyaal zijn aan zijn eigen familie, of aan Daniel en diens familie. Het incident met de drugs in het Volkswagenbusje is het eerste teken dat er iets niet klopt, maar op dat moment krijgt Gary nog het voordeel van de twijfel.
Op 6 augustus 2014 volgt de merkwaardige aanslag op Jamie Moore, bokstrainer bij de MGM Gym van bokser Matthew Macklin in Marbella, dichtbij de woning van Daniel Kinahan.
Daniel is als promotor van de bokssport nauw verbonden met MGM. Hij en Jamie Moore kennen elkaar sinds een paar maanden. Die avond gaat Jamie als trainer even op bezoek bij Daniel. Als hij daar vertrekt, wordt hij opgewacht door iemand met een pistool, die hem meteen een paar kogels in zijn been schiet. Jamie, in een Ierse krant: ‘Ik dacht dat het een grap was, het ging zo snel, ik zei: “Auw! Donder op!” en liep door. Toen draaide ik me om en zei ik: “Hé, dit is helemaal niet grappig!” Toen schoot hij in mijn heup. Ik viel op de grond.’
Het is vanaf het begin duidelijk dat de aanslag niet echt voor Jamie Moore bedoeld was: die heeft geen criminele antecedenten.
Was het een waarschuwing, moest er een signaal worden afgegeven? De Kinahans hebben geen idee waar ze het zoeken moeten, maar er komt hulp uit onverwachte hoek. De politie is erin geslaagd de auto van de schutter te traceren en stelt de familie – uiteraard niet officieel – op de hoogte. Om te voorkomen dat er een wraakoefening volgt tegen de verkeerde. De boodschap is: zoek het niet te ver weg.
Uit de gegevens van gebruikte auto blijkt dat het veel dichter bij is dan ze konden vermoeden. De gepantserde auto is in het verleden van de Nederlandse topcrimineel Mink Kok geweest, een goede vriend van de familie Kinahan.
Na Minks vertrek naar Libanon – waar hij wat langer bleef dan ingeschat – was de auto in de groep gebleven. Alleen iemand uit die groep had toegang tot die auto, al is het onvoorstelbaar dom om die bij deze aanslag te gebruiken.
Er gaat geruime tijd overheen. Uiteindelijk komen de Kinahans tot de conclusie dat Gary Hutch inderdaad dubbelspel speelt. Er volgt nog een test, waaruit duidelijk blijkt dat Gary de kant van zijn eigen familie heeft gekozen. Zelf ontkent hij en hij denkt dat ze hem geloven: ze zeggen dat hij veilig is en terug kan komen naar Marbella. Het blijkt een val: in september 2015 wordt hij bij een zwembad van een luxe hotel in Marbella geliquideerd. Mensen die hem goed kenden zeggen dat hij de laatste maanden van zijn leven ‘zichzelf niet was’. Het verraad van zijn goede vriend en diens familie moet hem zwaar zijn gevallen.
De geest is uit de fles. De Kinahans geven aan dat ze de zaak graag willen uitpraten. De golf van publiciteit die de liquidaties met zich meebrengt zijn slecht voor de handel en voor hun reputatie, daar kan alleen maar narigheid van komen.
Het antwoord laat niets te raden over: de aanslag op 5 februari in het Residence Hotel, waarbij de vijand met wortel en tak had moeten worden uitgeroeid.
Die mislukt grotendeels. Daniel keert vrijdagavond ongedeerd terug naar Spanje, zijn ‘soldaten’ houden op zondagavond in een pub in Dublin spoedberaad. Op grond van verschillende verklaringen van mensen die de aanslag van dichtbij hebben meegemaakt, komen ze tot de conclusie dat Eddie Hutch (59), oudere broer van Gerry ‘de Monnik’, betrokken was bij de uitvoering van de aanslag. Zo zou hij de gebruikte wapens na afloop hebben verzameld en weggewerkt. Nog geen 24 uur later is Eddie dood. De taxichauffeur wordt bij zijn huis in Dublin opgewacht als hij van plan is naar de pub te gaan ‘This is for David!’ zou een van de vier schutters hebben geroepen. In de kranten staat dat Eddie niet betrokken was bij de vete tussen zijn familie en de Kinahans, maar daar denken de laatsten dus anders over.
Wie volgt? De Kinahans kennen de identiteit van ‘de blonde vrouw’. Als er een dodenlijst is, staat zij bovenaan.
De vraag is: wie heeft haar het eerst gevonden, de politie of de engel der wrake? De begrafenis van David Byrne, op maandag 15 februari, had veel weg van een militaire operatie. Politie en leger hielden alle potentiële wraaklustigen in het oog. De mannen, hun partners en ex-partners. Daniel en zijn vader waren via Portugal ingevlogen. Bij het vliegveld in Dublin werden ze zeer tot hun ongenoegen opgewacht door een horde journalisten. Na de plechtigheid keerden ze ijlings terug naar Spanje.
KINAHAN EN BOUDEWIJN KERBUSCH
In het boek Misdaad in de Lage Landen legt de Belgische journalist Joris van der Aa een verband tussen Christy Kinahan en de moord op Boudewijn Kerbusch.
In 2008 speelt in Antwerpen een witwaszaak rond de professionele zaalvoetbalclub FT Forcom Antwerpen. In dat kader valt de naam van Kinahan. Op 29 oktober 2004 wordt vishandelaar Boudewijn Kerbusch (58) uit Oss geliquideerd.
In februari 2005 krijgt de Nederlandse politie een rapport van de Ierse politiedienst An Garda Siochana (afgekort: Gardaí), waarin staat dat Kerbusch mogelijk betrokken was bij de smokkel van hasj naar Ierland en verantwoordelijk werd gesteld voor het verlies van een lading van 680 kilo, enkele maanden voor zijn dood. Het zat in een vrachtwagen van Bouker Seafood BV, het bedrijf van Kerbusch.
Het rapport: ‘De vrachtwagen kwam op papier leeg aan in Ierland. Kerbusch vloog vervolgens naar Ierland om zijn chauffeur op te wachten. Daarna moest de chauffeur voor rekening van Kerbusch een partij bevroren vis, bestemd voor de Nederlandse markt, ophalen.’
Dat was het officiële traject. In werkelijkheid liet Kerbusch zijn onwetende chauffeurs telkens partijen hasj overbrengen. In de zes maanden voor zijn dood was hij zeventien keer naar Ierland gereisd. Volgens de Nederlandse politie wordt de Nederlandse tak van deze organisatie geleid door Johannes (‘Jopie’) A.’
De Ieren kennen deze Jopie als zakenpartner van Christy Kinahan en diens rechterhand John Cunningham. Het onderzoek naar de liquidatie van Boudewijn Kerbusch werd stopgezet. Kinahan en zijn medewerkers zijn er nooit over gehoord.